Tolerantie van ongelijkheid

Dit is het overzichtsartikel van de reeks over tolerantie, gelijkheid en herverdeling. Hier kun je zien welke artikelen er over deze reeks zijn verschenen.

Wij hebben moeite met ongelijkheid. Ongelijke verdeling voelt vaak oneerlijk. In kleine groepen moet je er dan ook niet mee aankomen: dat wordt ruzie. Jaloezie kan ook een rol spelen, en oprechte compassie voor wie aan het kortste eind trekt.

Tegelijkertijd worden wij als mensen allemaal verschillend geboren en de omstandigheden waarin wij opgroeien kunnen onvergelijkbaar zijn. De een krijgt kansen waar de ander niet eens over durft te dromen. En ook groepen volwassenen kunnen andere groepen flink dwars zitten, met vooroordelen, uitsluiting en discriminatie.

Er zit dus spanning tussen enerzijds onze afkeer van ongelijkheid, en aan de andere kant de natuurlijke loop der dingen, die leidt tot ongelijkheid. Om die spanning het hoofd te bieden, zijn er in de loop der tijden verschillende modellen ontstaan, die het midden zoeken tussen volkomen meritocratie en volledig collectivisme:

• Meritocratie met (beperkte) herverdeling van de uitkomsten.

• Herverdeling op basis van gelijke kansen.

• Herverdeling op basis van gelijke uitkomsten.

In deze reeks schotel ik je de voor- en nadelen van herverdeling voor. Daarbij sorteer ik geleidelijk voor naar de tussenweg die ik zelf het beste vind, en zelfs onze morele plicht: genoeg herverdeling.